Algemene Beschouwingen

Begroting 2009/ meerjarenperspectief 2010-2012

Fractie ChristenUnie Alblasserdam

Inleiding

MdV

De bijdrage van de ChristenUnie gaat van lokaal naar globaal en weer terug naar lokaal, uitmondend in een drietal aandachtspunten.

Maar allereerst wil de ChristenUnie het college complimenteren met de overzichtelijke begroting. Er is door het ambtelijk apparaat hard gewerkt om de raad een leesbaar boekwerk te geven. Dank daarvoor! De inzichtelijkheid is echt enorm toegenomen, hoewel we soms niet moesten terugschrikken voor de managementtaal. Het is wel bizar om te lezen hoeveel boven tafel is gekomen. De verschillen tussen 2008 en 2009 bedragen maar liefst rond de € 8 miljoen voor- en nadelig! Een stille vraag in ons achterhoofd is wel: hoe heeft het allemaal kunnen ontstaan en zo lang kunnen duren?

Sluitend op papier…

MdV

Er is een begroting gepresenteerd die sluitend is en in meerjarig perspectief structureel in evenwicht. We constateren dat er een begroting is die veel beter staat dan de vorige, doordat er:

• veel boven tafel is gekomen, zodat er een reëler beeld geschetst wordt.
• geen tot vrijwel geen incidentele middelen voor structurele kosten zijn ingezet, en
• voorzichtig begroot is, waardoor er onder normale omstandigheden een overschot te verwachten is.

Maar we zijn er nog zeker niet. Als we de begroting op ons in laten werken, komen toch de nodige vragen naar boven. Er blijft bij de ChristenUnie daardoor een ongemakkelijk gevoel bestaan. Een zestal punten om dit te illustreren:

1.      Opvallend binnen de begroting is dat het debat tot nu toe voor een belangrijk deel wordt bepaald door de discussie over het zwembad. Het lijkt wel of er niets  belangrijker is dan een nieuw zwembad. Voor de duidelijkheid, ook wij willen graag deze basisvoorziening voor ons dorp behouden, maar soms vragen we ons van de weeromstuit wel af welke dingen we kunnen doen voor het dorp als we het geld voor het zwembad anders zou besteden. Als we goed gerekend hebben, spreken we wel over een brutobedrag van zo’n €1,3 miljoen per jaar als het om een nieuw zwembad gaat. Per inwoner gaat het dan wel om een fors bedrag. 

2.      Door de fixatie op het zwembad is de blik op mogelijke bezuinigingen en het inlevingsvermogen naar burgers vertroebeld geraakt. Anders kunnen we de wijze waarop de bezuiniging op de kinderboerderij is bedacht en gepresenteerd niet noemen. Op de een of andere manier is het college erin geslaagd om de meest onverschillige bewoners te prikkelen en te mobiliseren. Dat is wel een kunst, alleen heeft het niet geleid tot vertrouwen bij ons en bij de burger. Er zijn op deze  manier geen bruggen geslagen.

We willen maar gemeld hebben: de fractie van de ChristenUnie gaat er vanuit dat er raadsbrede steun is om de kinderboerderij te behouden en zal afhankelijk van de andere bijdragen, zo nodig een amendement of motie indienen. Als onze inschatting op dit punt juist is, dat alle partijen dit een slecht idee vinden, roept dat wel de vraag op richting het college, waarom ze dit op deze wijze heeft ingestoken?

3.      Er wordt veel gesproken in het dorp over de wijze waarop het college communiceert of niet communiceert. In de communicatieparagraaf wordt gesproken over een strategisch georiënteerde communicatie. Helaas is bij deze begroting de communicatie over de kinderboerderij een drama geweest en hopelijk niet de opmaat voor de komende periode.

4.      Van een aantal grotere projecten en uitgaven zijn de kosten nog niet gedekt of onzeker en er zijn woningprojecten die uitgesteld worden. Het hanteren van de OZB of het verhogen van leges en tarieven om gaten te dichten is onvoldoende. Zelfs met de forse extra middelen uit het gemeentefonds, voor het college een lichtstraaltje in duistere begrotingstijden, lukt het niet om op dit moment geld van enige omvang vrij te spelen.

Een voorbeeld is de tarieven van begraven. Deze zijn sluitpost voor de dekking van de kosten van uitbreiding van de begraafplaats. Zoals al eerder aangegeven, mag duidelijk zijn dat de ChristenUnie in het komende debat van december zal pleiten voor betaalbare tarieven.

5.      Als we kijken naar de grotere ontwikkelingen om ons heen dan worden er veel zinnige opmerkingen geschreven over de samenwerking in de Drechtsteden. Maar de komende periode zijn er ontwikkelingen die vanuit de Drechtsteden om een (extra) bijdrage van de gemeente Alblasserdam vragen. Hier is op geen enkele wijze rekening mee gehouden, terwijl ons al wel de eerste signalen bereiken dat de SCD nog niet al te succesvol is, ROM-D vraagt om nadere middelen van de gemeente en niet te vergeten de Piekenstrategie van de Drechtsteden die vast ook om nadere bijdragen zal vragen.

6.      Het proces rond de mogelijke komst van een containerterminal lijkt volledig verkeerd geschat te worden door het college. De vorige raadsvergadering adviseerde het college om niet al te veel stelling te nemen richting Rijk en gemeente Rotterdam/Havenbedrijf. Naar nu blijkt zijn de gesprekken al op een ander niveau terecht gekomen en staan we als raad (en regio) op grote achterstand. Vraag is of we nog wel speler zijn in het spel dat op Alblasserdams grondgebied wordt gespeeld.

Wereldwijde ontwikkelingen

MdV

Algemene beschouwingen geven de gelegenheid om verder te kijken dan de randen van ons dorp of de directe omgeving.

Daar is zeker reden toe. Er is een wereldwijde kredietcrisis waarvan de effecten momenteel knalhard binnenkomen in de reële economie. En een week geleden is ook door mij met volle aandacht gekeken naar de overwinningsspeech van Obama. Obama die juist op de economische factor is gekozen en niet op zijn huidkleur. Een bijzonder persoon die gezegend is met een groot redenaarstalent. Hij weet met zijn perfect gekozen woorden anderen mee te krijgen in een ‘change’.

Als ChristenUnie willen we toch hierbij opmerken dat de oorsprong van de economische crisis is terug te voeren op hebzucht. Niet voor niets wordt hier in het woord van God voor gewaarschuwd. Het is naar onze overtuiging noodzaak dat wij ons hier plaatselijk als raadsleden richten op het welzijn van de burger. De focus op welvaart en economische groei sec is ons te mager. Wij hebben ónze visie op datgene wat welzijn is, een belangrijk deel daarvan is dat een mens bij brood alleen niet leven zal, maar bij het woord van God. Andere inwoners hebben hún visie op wat welzijn inhoud. Dat staat hun gelukkig vrij. Vanuit die verschillende achtergronden, moeten we in dit huis werken aan het publieke welzijn. De menselijke maat, solidariteit en rechtvaardigheid zijn voor ons belangrijke uitgangspunten om onze lokale samenleving in te richten.

Naast de directe financiële betrokkenheid bij de kredietcrisis via de Drechtsteden, zal de crisis zeker ook gevolgen hebben voor de zelfstandige gemeenten, en zo ook voor onze gemeente. Zeker voor de korte termijn zal het automatisme dat we uitgaven kunnen financieren uit de opbrengsten van woningbouw wel eens erg tegen kunnen vallen. Naast een directe tegenvaller kan dat natuurlijk ook vervolgeffecten hebben. Realiteit en risicoafweging zijn terug. Ons inziens houdt dat tenminste in dat we de huid pas verkopen als de beer geschoten is. Gelukkig zijn we in Alblasserdam begonnen deze les toe te passen, zij het nog niet volledig. Hoe zeker is het bijvoorbeeld dat we de beoogde onttrekking aan de reserve grondexploitatie in 2009 kunnen nemen? En wat als onverhoopt er nog enige vertraging bij Noord en Landzicht optreedt? Dat is in deze markt toch niet ondenkbaar?

We denken hier ook aan de mogelijke gevolgen voor de lokale economie. De woorden recessie en ontslagen, tegenvallende winsten en afnemende orderportefeuilles lezen we dagelijks in de krant. We hopen allemaal dat het mee mag vallen, zeker ook voor de kwetsbare onderkant van de arbeidsmarkt. Juist in dat segment maken we in Drechtstedenverband de laatste jaren een mooie slag. Is het college zich, in samenwerking met de Drechtsteden bewust van de risico’s die hier liggen? En welke actie neemt het college in deze?

Algemeen begrotingsoordeel

MdV

Als we de begroting en de economische crisis op ons laten inwerken dan is voor de ChristenUnie de vraag gerechtvaardigd hoe robuust de voorliggende begroting is; wat kunnen we hebben, als het allemaal even iets minder gunstig verloopt als we hebben gedacht. We willen helemaal niemand de put in praten of aan selffulfilling prophecy doen, maar we achten het niet onwaarschijnlijk dat de huidige crisis forse gevolgen gaat hebben voor de economie, en daarmee zeker ook voor de burgers van ons dorp.

Het ambitieniveau van het college lijkt te hoog gegrepen (ook zonder crisis). Wij hebben als fractie besloten om 2009 te zien als consolidatiejaar, na het opschoonjaar 2008. We komen dan ook niet met allerlei voorstellen of ombuigingen. De begroting 2009 is zoals eerder aangegeven begroot met enige ruimte. Voorzichtigheid lijkt in acht te zijn genomen. De organisatie moet de kans krijgen om binnen de budgetten te sturen/ te blijven. Dat is trouwens strikt noodzakelijk gezien de huidige reservepositie. Lopende 2009 kan bezien worden of het werkt. We zijn benieuwd hoe de jaarrekening 2008 en de 1^e burap 2009 uit zullen pakken. De bestuurskracht zal dan zijn ware gezicht tonen.

Aandachtspunten

Ondanks onze terughoudendheid wat betreft wijzigingen, benoemen we (met een knipoog naar de piekenstrategie van de Drechtsteden) voor ons zelf een aantal aandachtspunten waarop de fractie van de ChristenUnie zich in de komende jaren in het bijzonder zal afvragen hoe het gaat.

• Lokale economie/ werkgelegenheid

Een belangrijk deel van de Alblasserdamse economie bestaat uit bedrijven en detailhandel. Graag horen we van het college hoe zij (in samenwerking met Drechtsteden) de vinger aan de pols houdt en welke concrete acties worden uitgezet om ook de detailhandel levendig te houden. De gemeentelijke inzet op dit dossier is nu wel mager.

• Jeugd en Gezin

Ondanks de terechte terughoudendheid van de overheid als het gaat om opvoeding etc, kunnen we onze ogen niet sluiten voor wat om ons heen gebeurd. Hier ligt een belangrijke uitdaging. Niet alleen omdat de samenleving last heeft van misstanden, maar vooral ook omdat ieder mens uniek en waardevol is om op te groeien en de kans te krijgen zich te ontplooien, ook die ‘rotjochies’. Soms is een kans geven dan niet voldoende, maar zal dwang noodzakelijk zijn.

• Milieu en groen

Alblasserdam is gelegen op het snijvlak van rood/grijs en groen. Voor ons is het van belang dat binnen al de ontwikkelingen die op ons afkomen, ook de economische, de situatie niet verslechtert. Leefbaarheid en gezondheid mogen niet het sluitstuk zijn van economie. Trouwens, een vitale economie is gebaat bij een leefbare omgeving. Dat biedt juist ook economische kansen.

Met deze agenda wil de ChristenUnie de komende jaren bepalen waar de prioriteiten liggen en waar op geïnvesteerd dient te worden.

Belastingen

MdV

Tenslotte willen we nog een enkele opmerking maken over de OZB. Voor de ChristenUnie is een OZB-toename in 2009 van 1,25% boven de 5%, dus totaal 6,25%! onacceptabel. Het argument van een hogere inflatie is trouwens niet eens meer geldig.

Zeker als ook de reserve riolering ingezet gaat worden, die zoals u zich ongetwijfeld herinnert volgens ons niet op deze manier zou moeten willen inzetten. Het is een verkapte lastenverzwaring voor onze burger. De 5% OZB-verhoging in 2009 hebben we verloren tijdens de besluitvorming van de perspectiefnota. Meer mag het wat ons betreft niet worden. In een amendement zullen we de dekking verder uitwerken, maar het kan naar ons oordeel gevonden worden in het verlagen van de extra storting van 189.000 naar 150.000 . Wij vinden een stevige reserve natuurlijk van groot belang, maar als het niet strikt noodzakelijk is, wentelen wíj dat niet af op onze burger. En, trouwens, uw college steekt toch de handen in het vuur voor de voorliggende begroting?

Dank voor uw aandacht,

Fractie ChristenUnie

Alblasserdam, november 2008