Perspectiefnota 1^e termijn 2 juli 2008

MdV

Ter bespreking ligt vanavond een keurige Perspectiefnota voor. De ChristenUnie heeft met belangstelling deze nota afgewacht en er kennis van genomen. Op de vormgeving kunnen we niets aanmerken, zij het dat de klasse van het papier doet voorkomen alsof er een luxepositie in dit huis zou zijn. Alles in een band heeft als voordeel dat alles bij elkaar staat. Aan de andere kant betekent het ook een grote informatiedichtheid. Doordat de informatie helder en overzichtelijk gegroepeerd is, hebben we het overzicht gelukkig wel kunnen bewaren. Onze dank dus voor het heldere stuk. Markeert de overgang van negatieve getallen naar positieve getallen in deze nota voor datgene wat een gewoon raadslid als een plus ziet, de overgang naar een heldere consistente lijn? Wij hopen het, maar zijn er nog niet helemaal gerust op.

Algemeen perspectief

Bij het lezen van de P.nota rees bij ons de vraag in hoeverre hierin een helder perspectief voor over een aantal jaren wordt geboden. Al zijn de nieuwe wensen en verlangens teruggeschroefd, toch zijn er nog zeker ontwikkelingen en investeringen die een plaats dienen te krijgen. Is er voldoende perspectief op een gezonde meerjaren ontwikkeling waarin ruimte is voor Landvast, Zwembad en Woonwagens en andere mogelijke gewenste ontwikkelingen. Is er ruimte om mee te doen met ontwikkelingen in de Drechtsteden en om de samenwerking met Graafstroom inzake de ontwikkeling van Sportpark Souburg vorm te geven. En hoe zit het met het sport- en accomodatiebeleid ook mbt scholen (gym) op langere termijn? Wij stemmen in met het voorzichtigheidsbeginsel om niet opnieuw allerlei onhaalbare vergezichten te schetsen. Aan de andere kant ontbreekt ons inziens wel de ruimte in het perspectief om er in de nabije toekomst vorm aan te kunnen geven. Een ander punt betreft onze (toch niet onterechte) zorg of het de komende vier jaar wél goed gaat. Daarom pleiten we voor extra te creëren ruimte. Om die ruimte te vinden zal een sterke begrotingsdiscipline noodzakelijk zijn, met daaraan gekoppeld een intensieve zoektocht naar mogelijkheden om dingen niet, of anders te doen. Onze langzame overgang van een ontwikkel naar een beheergemeente brengt ons inziens mee dat er geen grote klappers te verwachten zijn. We zullen het met onze jaarlijkse inkomsten moeten doen. Dat betekent dat een structureel ruime meerjarenbegroting een eerste vereiste is. Dit moet niet uitgelegd worden alsof we willen sparen. Geld van de gemeente is geld van de burger. Een gezond weerstandsvermogen is voldoende. Het overige dient in de samenleving geïnvesteerd te worden.

Een belangrijk onderwerp binnen onze gemeente is het onderwijs. Al veel te lang is er ons inziens onzekerheid wanneer de plannen rond het onderwijsveld helder zijn, beter gezegd, het duurt te lang voordat de plannen zijn uitgevoerd. Het uitgangspunt samen uit samen thuis, staat u daar ook nog steeds achter? En kunt u toezeggen bij de begroting te komen met het integrale plaatje, zowel qua tijdsvolgorde als qua financiering. Ons inziens heeft het onderwijsveld onderhand recht op duidelijkheid!

Ten slotte voor deze algemene reactie, in hoeverre betekent het huidige geschetste beeld dat we onder het toezicht van de provincie vandaan kunnen?

MdV

Wat meer inzoomend op het perspectief zoals geschetst in de nota:

Zonder aanpassingen leidt het financiele perspectief na de verwerking van de jaarrekening tot een negatief beeld in meerjarenperspectief. (tabel 1). De eerste jaren is er wegens incidentele meevallers nog sprake van een positiever beeld. Dit positievere beeld moet wel afgezet worden tegen het ontbreken van enige reserve. Het uitgangspunt om deze snel op peil te brengen wordt door onze fractie gedeeld.

Het valt ons op dat er in 2008 en 2009 nog 250.000 ontbreekt als doorwerking van de jaarrekening, nl. de vervallen afschrijving WZC. Eerder hebben we al voorgesteld om de eerste 250.000 te gebruiken bij de dekking van het tekort 2007. De tweede 250.000 willen we bestemmen om de algemene reserve te versterken.

U schrijft dat er nog mogelijke zaken zijn die u nog niet voorzien hebt. U doelt daarbij niet op externe oorzaken, omdat u schrijft dat daarvoor een verdere doorkijk in de financiele huishouding nodig is. Wanneer denkt u deze gereed te hebben? En op welke wijze gaat u ons informeren?

Gezien de onzekerheden die er nog zijn, vinden wij het voorbarig om nu al voor de jaren 2010 ev. de storting in de alg reserve te verminderen. Als u geen concreet beleid voor ogen hebt om deze middelen in te vullen, waarover we nu een oordeel kunnen vellen, gaan wij voor het sneller op peil brengen van onze reservepositie. 

Ook het ruimte scheppen met opnieuw een extra verhoging van de OZB maken wij niet mee. De onderbouwing daarvoor in de Nota ontbreekt. Alleen het argument van ruimte is wat ons betreft te mager. Wij vinden dat onze burger zonder nieuwe voorzieningen niet geconfronteerd mag worden met de tegenvallers die in dit huis ontstaan zijn. U weet dat wij zelfs tegen de verhoging in 2009 zijn, die u wel heeft ingeboekt. Gezien de politieke verhoudingen achten we de kans klein dat de coalitiepartijen dit terug willen draaien.

We wachten uw reactie op het punt van opnieuw een extra verhoging af en overwegen afhankelijk van uw reactie een motie op dit punt in te dienen.

Tegenover de nieuwe maatregelen / nieuw beleid staan we in eerste instantie positief. U mag daarmee in de begroting aan de slag. Wel vragen we u bij de begroting meer inzichtelijk te maken wat er precies gebeurt en wat de bereikte en gewenste positieve effecten zijn.

Echte ruimte

Het valt ons tegen dat opnieuw in deze P.nota geen voorstellen gedaan worden om iets niet meer te doen. De ruimte die u wil creeeren komt uit verhogingen van de alg. uitkering en uit belastingverhoging. Verder komt er ruimte uit de overdracht naar het SCD, een beslissing die u onder druk van de omstandigheden hebt moeten maken, maar die u in eerste instantie niet hebt willen maken. Het lijkt voor ons allemaal wat kiezen voor de gemakkelijkste weg. Bent u van mening dat zonder echte keuzes voldoende ruimte voor nieuw beleid vrij gemaakt kan worden? Als item wat het meeste speelt in dit opzicht is het nieuwe zwembad. Wij zien aan de ontwikkeling van de reserves dat sparen niet aan de orde is. In 5 jaar hebben we absoluut geen 3,5mln (de helft) bij elkaar, laat staan de hele bouwsom. Dat betekent dat er binnen de exploitatie ruimte gevonden moet worden om de lasten per jaar te kunnen dragen. Dat lijkt ons overigens ook de juiste methode: de tering naar de nering zetten. We roepen het college dan ook op om in meerjarenperspectief te beginnen in 2011 ruimte in de exploitatie te creeëren. De precieze berekening kunnen we niet maken, maar als we uitgaan dat het huidige budget de kapitaallasten kunnen dragen voor de helft van een nieuw zwembad (wegens efficiëntie ed) dan willen we dat in 2011 150.000 wordt vrijgemaakt oplopend tot in 2014 het juiste door u te berekenen bedrag. In die jaren tot aan de feitelijke bouw dient dat overschot dan in een bestemmingsreserve zwembad gestort te worden, zodat er extra ruimte gecreëerd wordt. Deze ruimte zou gevonden kunnen worden in de volgende onderdelen:

De beloofde herziening van het subsidiebeleid, waarbij we ons uitgangspunt dat vrijwilligersorganisaties en organisaties die met jeugd werken ontzien. De exploitatiesubsidie aan de Wipmolen en mogelijke andere vormen om het gebouw te exploiteren dienen daarbij extra aandacht. Daarnaast denken we eraan de mogelijkheden rond de uithuisplaatsing van het zwembad en de exploitatie verder te onderzoeken.

We wachten uw reactie op dit onderdeel af. Afhankelijk van uw reactie wellicht motie

** In reactie op de oproep van Van Leeuwen van de Wiekslag: We staan open voor een gesprek naar alternatieve mogelijkheden. Op dit moment zien we zelf de ruimte niet. Een gesprek zou dan nog voor de begroting gehouden moeten worden. Gaarne reactie college

Een aantal korte punten

[Rond de overgang van het SCD maakt u nog de opmerking dat er in de begroting nog een stelpost voor het doorvoeren van bezuinigingen staat die u wegstreept tegen het voordeel van de SCD. Voor zover het ziet op overgedragen taken is daar wat voor te zeggen, maar voor het overige is het dan wel kort door de bocht om te stellen dat de bezuiniging gehaald is. Kunt u aangeven welk bedrag u feitelijk niet behaald heeft?]

De kosten van de bibliotheek gaan structureel met €30.000 omhoog. We zijn voorstander van een levensvatbare bibliotheek, maar vragen ons wel af hoeveel de subsidie per inwoner in Alblasserdam is in vergelijking met andere bibliotheken. Heeft u daar inzicht in?

Aan het leerlingenvervoer is in eerder verband al aandacht besteedt. Het blijft voor ons een debacle van de eerste orde dat de portefeuillehouder een krap half jaar geleden glashard verdedigde dat deze bezuiniging reëel was, terwijl nu blijkt dat nog geen 15% daarvan daadwerkelijk te realiseren is.

Reserveontwikkeling en besteding

De extra onttrekking van €1.000.000 ten behoeve van Landvast komt elders op de agenda aan de orde. Dat punt laten we op dit moment verder even rusten. In het algemeen merken we rond de reserve grex op dat er sprake is van een negatieve reserve per 2008 en 2009. Is dit toegestaan? Daarnaast staan er een aantal winstnemingen voor 2008 gepland, die absoluut noodzakelijk zijn om het verlies niet nog verder op te laten lopen. De posten die bij ons de meeste vragen oproepen (tabel 7) zijn die die onder “Aan te vullen met” staan. Wat is de stand van zaken oude Wipmolenlocatie? Hoe reëel is de mogelijk hogere opbrengst van die locatie? En op welke termijn kunnen we deze winsten, conform het nieuwe voorgestelde beleid, feitelijk nemen? Hetzelfde geldt voor de Mijlpaallocatie. Een definitief besluit over de begraafplaats heeft de raad nog niet genomen. Ook niet over de in te brengen grondwaarde, en toch boekt u per heden het bedrag al volledig in. Zo schetst u een te rooskleurig beeld. Nu zijn de oude locatie en de mijlpaal helaas eerder als donor ingebracht. Daarmee zet u dus een oude gedragslijn voort. Maar dat geldt in ieder geval niet voor de mogelijk hogere opbrengst van de oude Wipmolenlocatie. De realiteit daarvan zult u nader moeten aangeven. We zijn benieuwd naar de onderbouwing van dit punt!

Uitgangspunten voor de begroting

Waarop heeft u de 2,75% prijsstijging gebaseerd? In Ds verband wordt al een hoger percentage gehanteerd en ook de berichten over de officiële inflatie geven geen positief beeld. Op zich akkoord voor ons, als u hard kunt maken dat u het daarmee ook redt. De uitgangspunten voor de OZB zijn eerder genoemdr.

Plan verbetering bedrijfsvoering.

Wij vinden het laat als de jaarrekening tegelijk met de P.nota en de burap komt. Op zich wel een aardige combinatie, maar het betekent dat de gevolgen van de jaarrekening, net als nu, nog niet volledig verwerkt kunnen worden in de P.nota. Het lijkt ons dus beter om deze een maand te vervroegen. Een efficiente planning en controlcyclus heeft overigens voor ons prioriteit boven investeringen om per direct aan rechtmatigheid te kunnen voldoen.

Voortgang collegeprogramma

Met belangstelling hebben we kennis genomen van de voortgang van het collegeprogramma. Veel vakjes zijn groen gekleurd, dat oogt fraai. Gelukkig gebeuren er veel dingen goed. Als we rond kijken in het dorp is het nog goed wonen hier, maar dat vraagt wel om een opgave. Zoals u zelf in de inleiding op de P.nota schrijft zullen nog harde noten gekraakt moeten worden om de gemeente op termijn financiel gezond te laten zijn. Dit is een belangwekkende constatering: juist op dit punt hebben we nu halverwege de periode grote zorgen. Daar is groen niet op zijn plaats. Verder was een van uw algemene ambities de tarieven betaalbaar te houden. Een burger pluist niet de jaarrekening door om te kijken of u goed financieel beheer voert, nee hij of zij kijkt op de aanslag gemeentelijke heffingen. En wat hij daar ziet en gaat zien is enkel een steeds hoger bedrag. Ons inziens hebt u deze ambitie dus niet waargemaakt. Verder spreekt u over fundamentele keuzes die gemaakt moeten worden om een gezonde begroting op lange termijn te hebben. U geeft hier de discussie weer over de identiteit van Alblasserdam. Wij vinden deze discussie geen fundamentele als het gaat over het financiele perspectief. Ons inziens is die discussie helemaal nog niet geweest. Ook de sturing op projecten is om het zwak uit te drukken optimaal geweest. De tussenstand is wat ons betreft dan ook dat de gemeente keurig geschilderde ramen en deuren heeft (veel dingen die de burger ziet), maar dat aan de kwaliteit van het gebinte nog het nodige is aan te merken. Wij hopen dat u de resterende termijn niet het schilderwerk verwaarloosd (aanzicht graag goed houden), maar wel stevig werk maakt van de fundering en draagmuren van onze gemeente.

Dank u wel.

Fractie ChristenUnie

Alblasserdam